25 maart 2032 – Onder begeleiding van host Roos Groothuizen werd onlangs tijdens een theatrale show gesproken over de ontwikkelingen, de geschiedenis en de toekomst van onze Metaverse. De aanwezige gasten? De Minister van Algoritmische zaken en grootgrondbezitter in de Metaverse, The Lost Simic, Politiek en Techniekfilosoof Martijntje Smits en er was een bijdrage van toekomstdenker Rudy van Belkom. Daarnaast werd het publiek uitgedaagd mee te doen met het populaire spel ‘Who Wants To Be A Cryptomiljonaire’ en zich te mengen in de discussie over de toekomst van de Metaverse in een aflevering van het Lagerhuis.
De surrealistische avond begon met een aflevering van Lentegasten met als gast de Minister van Algoritmische Zaken. De eerste minister die op de kieslijst heeft gestaan onder zijn gebruikersnaam The Lost Simic. Hij maakte in 2029 zijn entree in de landelijke politiek. In 2031 werd hij beëdigd als Minister van Algoritmische Zaken. In het kader van een rechterlijke uitspraak over de Metaverse, volgden massale protesten van gebruikers en kwamen er zichtbare breuken in de relatie tussen de Metaverse en de Europese Unie. Emoties die The Lost Simic, voormalig en wereldberoemd influencer, als geen ander begrijpt. Na miljoenen volgers op TikTok bereikt te hebben, maakte The Lost Simic in 2023 de stap naar de Metaverse. Hij zette eigenhandig the Metaverse Agency op, een agentschap voor opkomende influencers in de Metaverse. Het leidde ertoe dat influencers in een korte tijd één van Nederlands meest belangrijke exportproducten zijn geworden. Delend leven is een leidend principe voor The Lost Simic. Niet jezelf online verschuilen, maar je afvragen wat je gedeelde content kan betekenen voor een ander.

Roos Groothuizen in gesprek met de Minister van Algoritmische Zaken
Tijd besparen door de Metaverse
Na een televisiefragment van Mark Zuckerberg uit 2021 over de eerste kleine ontwikkelingen van het ontstaan van de Metaverse neemt Simic het woord. “Je ziet dat de Metaverse toen nog als een heel magisch gebeuren werd gepresenteerd”, aldus Simic. “Maar nu is het de gewoonste zaak om met anderen te vergaderen, te gamen of te praten in een virtuele ruimte. Herinner je je nog hoeveel tijd alles kostte vroeger? Je moest naar een supermarkt lopen. Of naar een kroeg of bioscoop fietsen. Echte kleren aan, make up op doen. Nu kan ik gewoon mijn avatar veranderen als ik met jou aan het praten ben. Ik zou niet meer terug kunnen naar die tijd. Ik heb het idee dat ik zoveel meer aan mijn dag heb en dat ik ook minder zorgen heb over mijn uiterlijk. Online kan ik alles aan mijn lichaam aanpassen wanneer ik dat wil.”
Jongeren nemen steeds minder waar in de fysieke wereld
Roos Groothuizen merkt op dat vergaderingen binnen de Tweede kamer nog steeds in de fysieke wereld plaatsvinden, waarop Simic antwoordt; “Ik wacht een beetje op het moment dat alle plenaire debatten en vergaderingen ook in de Metaverse zullen plaatsvinden. Dat voelt nu extreem ouderwets. Je merkt dat met name jongeren de politiek steeds minder interessant gaan vinden, omdat zij bijna niets meer van de fysieke wereld waarnemen. Het probleem is vooral een politiek ding. Volgens de grondwet moet de Tweede Kamer huishouden in Nederlands grondgebied.” En aangezien Meta nog steeds degene is die het beleid bepaalt in de Metaverse is dat misschien maar goed ook. Na deze aflevering van Lentegasten, werd het tijd voor de razend populaire spelshow Who Wants To Be A Cryptomiljonaire. De vragen deze avond waren pittig en dat was te merken. Niemand ging er uiteindelijk met een prijs vandoor. Zelfs de vraag over de bekende coureur met een volledige dwarslaesie die in 2030 debuteerde in de Formula Meta werd verkeerd beantwoord.

Wie heeft het voor het zeggen in de Metaverse?
“Vandaag de dag mogen we concluderen dat de Metaverse fantastisch is“, zo begint Roos Groothuizen haar inleiding in een nieuwe aflevering van het Lagerhuis. “We kunnen meer dan ooit. Velen van ons zijn vaker in de Meta te vinden dan fysiek daarbuiten. Maar we lopen ook tegen steeds meer problemen aan. Wie bepaalt hoe de publieke ruimte in de Metaverse wordt ingedeeld? En voor wie is die publieke ruimte dan? Inmiddels kunnen we óók concluderen dat de publieke ruimte niet langer publiek te noemen is, want deze is in handen van één bedrijf: Meta.

Techbedrijven als NUTS bedrijven
Meta loopt behoorlijk achter met het aanpakken van deze problemen. De prioriteiten van Meta liggen elders en het is onduidelijk welke rechten burgers hebben. Stukken digitaal land van de Metaverse worden verkocht aan de hoogste bieder. Op die manier wordt invloed bepaald door de hoogste bieder en de meest kapitaalkrachtigen onder ons in de Metaverse.” In een bijdrage van toekomstdenker Rudy van Belkom stelt hij dat de geldstroom dus moet veranderen. Wij zouden als samenleving de grote techbedrijven onder regels en controle moeten stellen door ze aan te wijzen als NUTS bedrijven die door burgers worden betaald. Dan krijgen burgers meer rechten en kan de politiek toezien op de regels", aldus Van Belkom.
De Metaverse als staat
Maar er speelt nog meer stelt Roos Groothuizen; “In de Metaverse mogen wij niet bepalen wat we zoal te zien krijgen. Zo zou je kunnen stellen dat Meta in het beheer is van de interacties tussen mensen. Ook krijgen kleine politieke bewegingen geen kans om zich te uiten. Dat is een groot probleem. Ronnie Tahoe van de extreemlinkse partij werd onlangs nog uit de Metaverse verbannen omdat hij uitspraken deed die volgens Meta te controversieel werden geacht. Er gaan dan ook steeds meer geluiden op om de Metaverse als staat te erkennen. Volgens belangengroepen zou Meta dan genoodzaakt worden, zorg te dragen voor haar burgers en bezoekers doordat ze onderworpen zijn aan internationale verdragen. Er kan strenger opgetreden worden tegen het schenden van mensenrechten, er kunnen andere soorten sancties opgelegd worden aan de Metaverse als de organisatie niet meer gelieerd is aan een land.” Volgens van Belkom zou de Metaverse een neutrale zone moeten worden waarbinnen je samen afspraken en regels maakt.

Lagerhuis debat
Na een voorzichtige eerste opmerking, zijn de reacties uit het publiek verdeeld. Zo vraagt een man zich af of een democratie wel een goede vorm zou zijn. Een goed alternatief volgens hem is om een Meta, metaverse te creëren. Een vrouw uit het publiek stelt dat er een grote dataroof bezig is. ‘De Metaverse is een verarming voor iedereen en een verrijking voor een paar voorlopers.’ Een man uit het publiek geeft aan dat hij niet gelooft dat de Metaverse ooit een democratie wordt, maar een bedrijf is. Een bedrijf dat er heel goed in is geslaagd om te doen alsof ze groot zijn en een eigen wereld vormen. Maar uiteindelijk gaat het om winst. Het is een bedrijf en dat zal het ook blijven.

Waar zijn de waarden van vroeger?
Politiek en Digitaal Filosoof Martijntje Smits geeft juist aan dat de Metaverse al een staat is. “Alle criteria voor een staat zijn aanwezig”, aldus Smits. “De Metaverse heeft een territorium, meer dan 3 miljoen inwoners, er is een bestuur, namelijk de CEO’s en ze worden erkend door andere staten maar zijn onafhankelijk. Er is alleen geen grondwet. Het is een staat met een absolute heerser namelijk Zuckerman. Maar er zijn geen duidelijke regels. Wat doe je bijvoorbeeld als er grond wordt gestolen? Er is geen politiemacht, laat staan een rechter. Ik vraag me af waar de waarden zijn gebleven van vroeger. Toen hadden we nog zelfbeschikking over onze gedachten en over ons lichaam. Die tijd is nu helaas voorbij. We zijn geconditioneerd tot consumenten. Het wordt tijd dat we ons uit gaan spreken. Maar laat ik het niet te hard roepen want dan word ik dadelijk ook verbannen uit de Metaverse.

Politiek en Digitaal Filosoof Martijntje Smits